آموزش برای دانایی

نهادهای متعددی در حوزه آموزش فعالیت می کنند. تاثیر هر یک جدا از مثبت یا منفی بودن یک حسن غیرقابل انکار دارد و آن پدیدآمدن تضارب آراست. امری که ما را به اندیشیدن بیشتر وامی دارد. از این رو در نوشتار پیش رو چهار چهره ای که فعالیت های آموزشی ایشان تاثیر قابل ملاحظه ای بر جامعه ایران گذاشته اند را مورد بررسی قرار می دهیم؛ استاد احسان یارشاطر بنیانگذار ایرانیکا، دکتر آرین اکبری و همکارانشان به عنوان هم بنیانگذاران تلسی تاک، سیاوش صفاریان پور مستندسازی برنامه های علمی و دکتر محمد فاضلی بنیانگذار و مدیر پادکست دغدغه ایران.

کاری است کارستان. هیچ اثری را در زمینه مطالعات خاورمیانه نمی‌توان یافت که به اندازه دانشنامه ایرانیکا کامل و جامع باشد.

پروفسور ریچارد نلسون فرای، دانشگاه هاروارد مجله American Oriental Society

ایرانیکا[1]: بزرگ‌ترین و جامع‌ترینِ آفرینه‌نگاشت ایران‌شناختی در جهان

احسان یارشاطر، ایران ‌شناسی وطن‌ پرست و بزرگترین سفیر فرهنگی صد سال اخیر ایران در جهان بوده است. نقشی که فردوسی در هزار سال گذشته برای پاسداشت زبان فارسی به عهده گرفت، وی به گونه ‌ای دیگر به دوش کشیده است. تلاشی با همراهی گروهی از نویسندگان و پژوهشگران ایران‌ پژوه از سراسر جهان که برای معرفی زبان، تاریخ ، فرهنگ و تمدن ایران صورت گرفته است.

رویاهای پر ستاره

یارشاطر در فروردین ۱۲۹۹خ در همدان چشم به جهان گشود. سال ‌های کودکی را  با دشواری ناشی از مرگ والدینش در همدان، کرمانشاه و تهران نزد اقوام سپری کرد. سودای تحصیل را برای مدتی از سر بیرون کرد. حتی خواست جان خود را بستاند اما انتخابش برای نبودن، نافرجام ماند؛ گویی قرار بر این بود که نقش ‌آفرینی جاودان در آسمان تاریخ و تمدن ایران باشد. زنده ماند تا رویای مادرش را جامه عمل بپوشاند؛ رویای مرد علم شدن را. از قافله تحصیل باز ماند و جبران زمان از دست رفته، دشوار بود.

شش ماه، سخت کوشید. توانست مجوز ورود به دانشسرای عالی را دریافت کند. این رخدادی نکو بود و مسیر خردورزی را برایش هموارتر کرد. دکترای زبان و ادبیات فارسی را در دانشگاه تهران گرفت. پس از  چندی با بورس «شورای فرهنگی بریتانیا در تهران» به لندن رفت. از «مدرسه مطالعات مشرق ‌زمین و آفریقای دانشگاه لندن» دکترای فرهنگ و زبان‌های باستانی ایران را دریافت کرد. نشست و برخاست او با ایران ‌پژوه ممتازی چون «والتر برونو هنینگ[2]» و «نورا الیزابت مری بویس»[3] باعث شد که بعدها جرقه خلق شاهکاری ارزنده در ذهن او شکل گیرد.

پرسش‌ها و ایده‌ها

پس از اتمام تحصیل در لندن، به ایران بازگشت. بین سال 1332 تا 1337در جایگاه دانشیاری کرسی زبان اوستا و فارسی باستان در دانشگاه تهران به تدریس مشغول و پس از ابراهیم پورداوود، جایگاه استادی «فرهنگ ایران باستان» به وی واگذار شد. با این حال سرعت تولید و انتشار علم در فضای دانشگاه، با سرعت حرکت او برای پژوهشگری در خصوص فرهنگ و تاریخ ایران هماهنگ نبود پس به آمریکا رفت!

بنگاه ترجمه و نشر کتاب[4]

یارشاطر مدتی را در «دانشگاه کلمبیا» به عنوان استاد مدعو در رشته زبان فارسی تدریس کرد و نخستین ایرانی شد که پس از جنگ جهانی دوم در آمریکا، به مرتبه استادی رسید. با این حال در سال 1337، به ایران بازگشت. دانست که در ترکیه ۶۰۰ اثر برگزیده ادبیات غربی ترجمه و چاپ شده است. اینکه هیچ برنامه‌ ای برای ترجمه آثار برجسته زبان ‌های خارجی وجود نداشت، بر او سخت گران آمد. چاره ای اندیشید. او هنر پیاده‌ سازی ایده ‌ها را خوب می‌دانست. موسسه‌ای برای ترجمه و نشر ادبیات غربی و جهان راه‌ اندازی کرد. مترجمان و ویراستارانی را از همه جای ایران گردآورد تا مهمترین و ماندگارترین آثار ادبی جهان را ترجمه و به ایرانیان بشناساند.

دانشنامه ایران و اسلام

یارشاطر در سال ۱۹۶۹ کوشید «دانشنامه اسلام» را به زبان فارسی ترجمه کند اما اطلاعات مربوط به مدخل ایران را ناکافی می ‌دانست. بعدها در سال ۱۹۷۵ دانشنامه جدیدی را منتشر کرد که در واقع ترجمه ‌ای از دانشنامه اسلام به همراه مدخل‌ هایی مربوط به ایران بود که آن را با عنوان «دانشنامه ایران و اسلام» در ده جلد منتشر کرد. این پروژه به علت همزمانی با وقوع انقلاب اسلامی ایران نیمه تمام ماند و جلد آخر آن در سال ۱۹۸۰ منتشر شد.

دانشنامه ایرانیکا؛ تعبیر یک رویا

در سال 1966 در سفری که به ایران داشت ایده تأسیس «بنیاد دانشنامه ایرانیکا» را مطرح کرد. «هنگامی که ویرایش دوم دانشنامه اسلام منتشر شد، از برنارد لوئیس (از ویراستاران ویرایش دوم دانشنامه اسلام) پرسید که «چرا مدخل‌ های دانشنامه اسلام در رابطه با ایران این قدر کم محتوا است؟» پاسخ این بود که علت آن ‌ها مخالفت با ایران‌ شناسی نیست، بلکه کمبود پژوهشگر در زمینه موضوعات ایران ‌شناسی است.» در سال ۱۳۴۷ به پیشنهاد یارشاطر و با موافقت نخست ‌وزیر وقت، بودجه ‌ای ۲ میلیون دلاری در «سازمان برنامه و بودجه ایران» تصویب و کار تدوین دانشنامه ایرانیکا آغاز شد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، حمایت از این دانشنامه متوقف شد. او بنا نداشت بنای سترگی را که پی افکنده بود، نیمه تمام رها کند. توانست حمایت «بنیاد ملی علوم انسانی آمریکا» را برای تأمین هزینه ‌های ایرانیکا را به دست آورد. با وجود این هزینه‌ های دانشنامه بیش از پیش ‌بینی وی بود. اما برای ادامه زیست دانشنامه تردیدی برای از دست دادن تمام دارایی‌های مادی و معنوی خود نداشت. یک کلکسیون شخصی‌ به ارزشی بالغ بر 3 میلیون دلار در اختیار داشت که آن‌ ها را به فروش رساند. آثاری که برخی از آن‌ها در «موزه متروپولیتن نیویورک» نگهداری می‌شوند.

سردبیران و ویراستاران

از آغاز شکل‌ گیری ایرانیکا، یارشاطر سردبیر دانشنامه بود. بیش از 40 نفر در شورای ویراستاری و ۱۶۵۰ پژوهنده، در تکمیل این دانشنامه بزرگ مشارکت دارند. ویراستاران از پژوهشگران بین‌المللی برجسته در زمینه مطالعات ایران هستند. از سال ۲۰۱۷، التون دنیل[5] (مورخ و ایران‌شناس) سرپرستی دانشنامه را به عهده گرفته است. در حال حاضر سر ویراستار جدید دانشنامه ایرانیکا، دکتر تورج دریایی[6] است.

پوشش و دامنه موضوعی

دانشنامه ایرانیکا به بررسی تاریخ و تمدن ایران در خاورمیانه، قفقاز، آسیای مرکزی و شبه ‌قاره هند می‌ پردازد و همه جنبه ‌های تاریخ و فرهنگ ایران از جمله ادبیات و زبان‌ های ایرانی را پوشش می‌ دهد. در ایرانیکا مقالاتی از حوزه های مختلف چون مردم ‌شناسی، باستان ‌شناسی، جغرافیا، تاریخ هنر، قوم ‌شناسی، جامعه‌ شناسی، اقتصاد، تاریخ دین، فلسفه، عرفان، تاریخ علم، پزشکی، تاریخ اسلامی، گیاه‌ شناسی، جانورشناسی، فولکلور، صنعت، علوم سیاسی، روابط بین‌الملل و تاریخ دیپلماتیک منتشر شده است. صدها پژوهشگر در سراسر جهان مقالاتی را به زبان‌ های گوناگون از جمله انگلیسی، روسی، فارسی، ترکی و چینی ارائه کرده‌ اند. در جلد اول مقالاتی از ۲۸۵ نویسنده وجود دارد.

مجلدها و حامیان

نخستین دفتر از دانشنامه در سال 1361خ (۱۹۸۲ میلادی) منتشر شد. نخستین جلد آن شامل ۸ دفتر در سال ۱۹۸۵ انتشار یافت. تا امروز ۱6 جلد از آن منتشر شده‌ است. پیش ‌بینی می ‌شود تا زمانی که دانشنامه به پایان حرف Z برسد، تعداد جلدهای آن به ۴۵ برسد. حامیان مالی این دانشنامه، دانشگاه کلمبیا و بنیاد ملی علوم انسانی آمریکا هستند. این دو بنیاد پس از ده سال تامین این پروژه، ادامه کمک مالی را منوط به کمک مالی از داخل ایران کردند.

وضعیت انتشار

دانشنامه با هدف بیشترین دسترسی برای خوانندگان در سطح جهانی، به زبان انگلیسی منتشر می‌شود. پس از اتمام و تکمیل، همه نوشتارها به زبان فارسی ترجمه خواهد شد. پنج سری از مقاله ‌های دانشنامه با عنوان: انقلاب مشروطه، پوشاک در ایران ‌زمین، ادبیات داستانی در ایران، خوشنویسی و تاریخ روابط ایران و آلمان) بوسیله انتشارات امیرکبیر ترجمه و در دسترس علاقه‌ مندان فارسی‌ زبان قرار گرفته ‌است.

چرا ایرانیکا مهم است؟

در وبگاه ایرانیکا آمده است: «دانشنامه ایرانیکا یک ابزار پژوهشی جامع است که برای ارائه تصویری دقیق از یک تمدن مهم جهانی در طول چندین هزار سال طراحی شده است. این جامع ‌ترین خلاصه‌ ای است که تاکنون درباره فرهنگ گذشته و حال مردم ایران و سهم آن ها در تاریخ گسترده ‌تر تمدن بشری نگاشته شده است. دانشنامه ایرانیکا مجموعه‌ ای غیرحزبی، غیرسیاسی، غیرمذهبی، غیرایدئولوژیک و کاملا مستقل، از اطلاعات عینی، مستند و قابل اعتماد دانشمندان برجسته در سراسر جهان در دانشگاه‌ها و مؤسسات بزرگ آمریکای شمالی، اروپا و آسیا تدوین شده است.»

وطن من، فرهنگ ایران است

عمر احسان یارشاطر پر بهار بود. آفتابی که یک قرن، بر آسمان تاریخ و فرهنگ تمدن ایرانی درخشید. هر چند آفتاب عمر زمینی ‌اش در 10 شهریور ماه دور از خاک وطن، غروب کرد اما هرگز دور از وطن نبود و آفتاب حکمتش با رفتنش غروب نکرد. آنچه او با همراهی دیگر اندیشمندان آفریده، یادگاری ارزشمند برای همه کسانی خواهد بود که ایران را با همه فراز و نشیب‌ هایش، دوست می ‌دارند.

منابع

• احسان یارشاطر؛ جهان وطن بود و مظهر ایران‌دوستی، نقل از وبگاه ایران وایر، شهریور 1397.

ایندیپندنت فارسی (2024). پروفسور تورج دریایی سردبیر دانشنامه ایرانیکا شد. www.independentpersian.com

• ایران فردا (2008). 12 تا 19 اردیبهشت، هفته جهانی «ایرانیکا» .radiofarda.com

• تاریخ ماد به گزارشدانشنامه ایرانیکا – جلیلیان؛ ناشر: دانشگاه چمران اهواز؛ مترجم: شهرام جلیلیان، محمد حیدرزاده؛ نوبت چاپ: 1؛ سال چاپ: 1396؛ قطع وزیری.

• دانشنامه ایرانیکا (2024). iranicaonline.org About Iranica

• دانشنامه ایرانیکا (2024). معرفی دانشنامه iranicaonline.org

• فرهامه. دانشنامه ایرانیکا، نوروز farhameh.ir

7-Ehsan Yarshater in Conversation with Mandana Zandian, Jun 7, 2016 , p.167

تلسی تاک؛ آکادمی تحول فکری ایرانیان

گفتمان ‌های خردورزانه

اندیشه‌ ها به تنهایی اثربخش نخواهند بود تا زمانی که با گفتمان‌ های خردورزانه همراه شوند. با این حال جریان‌های اندیشه ‌ورزانه بدون حضور مردم عادی هرگز زمینی را بارور نخواهند کرد. در گوشه کتابخانه‌ ای و یا در بهترین شرایط در یک مرکز پژوهشی بدون آگاهی عوام برای اندیشمندان محفوظ خواهد ماند. اگر بتوان بستری تحول ‌خواهانه در هر زمینه ‌ای فراهم کرد که اندیشمندان طراز اول در هر رشته از دانش، گرد هم آیند و عموم مردم نیز بتوانند شنوای آن گفتمان ‌ها باشند، جریان خردورزی با قدرت و اثربخشی شگرفی به پیروی از آن ایجاد خواهد شد. این همان کاری است که پیشتر برنامه «تد»^[7] انجام داده است و مخاطبان جهانی دارد.

تلسی تاک؛ تد ایرانی

تلسی تاک[8] یا «آکادمی تحول فکری ایرانیان» محلی برای اندیشیدن و گسترش اندیشه‌ ها و اشتراک‌گذاری آن با مخاطبان است. آنگونه که در تعریف خود این موسسه آمده است: «تلسی اولین برنامه علمی مستقل کشور است که جمعه آخر هر ماه با حضور اندیشمندان، متفکران و استادان برتر حوزه ‌های مختلف علوم، برگزار می ‌شود.» اعضای هیئت علمی این آکادمی عبارتند از اکبر سلطانی، آذرخش مکری، حامد وحدتی نسب و آرین اکبری. دسته‌ بندی محتواهای آموزشی آن برای عموم مخاطبان شامل: مهارت‌های توسعه فردی، وبینارهای علمی تخصصی و مهارت‌ های تجاری است. تلسی به اشکال مختلف چون تلسی بوک، تلسی کافه و تلسی دیسکاشن برنامه‌ های خود را به مخاطبان ارائه می‌دهد.

تلسی بوک  (Telsi Book)

این برنامه به معرفی کتاب‌ ها به شیوه‌ ای مخاطب ‌محور می‌ پردازد. به طور مشخص با استفاده از اسلایدهای تهیه شده، کتاب‌ ها به مخاطبان معرفی می‌ شوند. یکی از کتاب‌ های ارزشمندی که در تلسی بوک برای مخاطبان به صورت مصور ارائه شده، «عقلانیت»[9] اثر «استیون آرتور پینکر»[10] است. شیوه ارائه کتاب ‌ها بر اساس درج نکات کلیدی، متمایزساختن موضوعات مهم، تحلیل رخدادها، شخصیت‌ ها، نقد منصفانه و به دور از پیشداوری، برای مخاطبان است. همین رویکرد باعث شده ضمن ایجاد فضای مبتنی بر تبادل اندیشه‌، به نوعی مخاطبان را از خواندن کتاب به صورت فردی بی ‌نیاز کند.

تلسی کافه  (Telsi Cafe)

تلسی کافه جایی برای نشست ‌های هم ‌اندیشی علاقه‌ مندان به اندیشه و خرد است تا با هم از هر دری سخن بگویند و عصاره جهان فکر و اندیشه خود را در موضوعاتی که در مورد آن بحث و گفت‌وگو می ‌شود، به اشتراک بگذارند. موضوعات تلسی کافه متنوع هستند؛ از فلسفه و علم تا هنر و… .

تلسی دیسکاشن  (Telsi Discussion)

پرسش آغاز راه دانایی است. در این برنامه از برجسته‌ ترین استادان و صاحب‌ نظران در رشته ‌های مختلف دعوت به عمل می‌ آورند تا در مورد یک پرسش بنیادین، دیدگاه و تجربه خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارند و به تبادل دانش و اندیشه‌ بپردازند. موضوعات علوم اجتماعی، روان‌شناسی، زیست ‌شناسی و… بیشترین محفل‌ های گفت‌ و گو را به خود اختصاص می‌ دهند. این برنامه به صورت گروهی و به دو صورت حضوری و غیرحضوری برگزاری می‌ شود.

ویدیو کست لنزما

در این برنامه در زمینه توسعه فردی و تجارت به زبان ساده، گفتگو می کنند. گفت‌وگویی که شکل می‌ گیرد فارغ از چهارچوب‌ های محدود‌کننده است و در آن نوعی ساختارشکنی وجود دارد.

دسترسی به برنامه‌ها

در تلسی تاک، فرصتی برای عبور از نابرابری‌ های آموزشی برای همگان فراهم شده است. دسترسی به برنامه‌ های تلسی تاک برای علاقه ‌مندان رایگان است. برای سیستم عامل اندروید می ‌توان برنامه تلسی را نصب کرد اما در سیستم ‌های عامل IOS و Windows می‌ توان از نسخه تحت وب اپلیکیشن استفاده کرد.

آیا ما می‌خواهیم خود را درون یک جزیره قراردهیم و ادای این را در بیاوریم که درون یک جزیره گیر افتاده‌ایم که واقعا این طور نیست، چراکه پنجره‌های جهان همچنان به روی ما باز است.

برگرفته از مصاحبه با خبرآنلاین، آذر 1402

سیاوش صفاریان‌پور و جدال با ناآگاهی

شیفتگان آفتاب

جدال با ناآگاهی و ایجاد گفتمانی علم ‌محور که مبتنی بر خردورزی و اندیشه‌ های تحول خواهانه باشد، توان بسیاری می‌ طلبد. برخی ‌ها بدون آنکه داعیه جدال با ناآگاهی‌ ها را داشته باشند، قدم‌ های بزرگ و شگرفی بر می‌ دارند و خرد را جایگزین نادانستگی و جهالت می‌ کنند. مروجان خردی که دل به دریا می‌ افکنند و نقشی جان‌ بخش بر آسمان دانایی این مرزوبوم ترسیم می‌ کنند.

سیاوش صفاریان‌ پور، نگارگر نقش دانایی

سیاوش صفاریان ‌پور با صبر و استمرار تحسین ‌برانگیزش توانسته، همراهی و پسند مخاطبان خاص و عام را با خود همراه کند. صفاریان‌ پور مجری تلویزیون، تهیه‌کننده، کارگردان و روزنامه‌ نگار علمی، مؤسس جایزه چراغ و مستند مغز است اما این وجه امتیاز خاص او با دیگر همکاران هم سنخ ‌اش نبوده، چرا که او بیش از هر چیز دیگری در جهان شیفته آسمان است. او یکی از اعضای مؤسس و عضو شورای مرکزی پروژه بین‌المللی «صلح ستارگان» است. پروژه که در ترویج علم و صلح می ‌کوشد. ساخت برنامه‌ های متعدد ستاره‌ شناسی، عطش او برای پاسخ به پرسش‌ های بنیادین بشر در مورد آسمان را هنوز مرتفع نکرده است.

صفاریان ‌پور ستاره ‌شناسی حرفه ‌ای نیست؛ باوجوداین تلاش خستگی‌ ناپذیر و مداومش برای ثبت رویدادهای نجومی مثل گذر زهره، آخرین کسوف قرن، اولین خسوف قرن و طولانی ‌ترین کسوف و…  با همراهی برادرش فؤاد، او را به یک برنامه ‌ساز حرفه‌ ای در این حوزه در ایران و جهان مبدل کرده است. ماحصل این همکاری ‌ها، برنامه ‌های «آسمان شب»، «تیک تاک»، «دایره»، «چرخ»، «کاروانسرا» و… بوده است. او طی سال‌ های ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۸ به مستندسازی مهم‌ترین خورشید گرفتگی‌ های جهان پرداخته‌ که حاصل آن مستند تلویزیونی «جویندگان کسوف» است.

آسمان شب

یکی از قدیمی‌ ترین و ماندگارترین برنامه‌ های تلویزیونی ایران در سال ‌های اخیر را می‌ توان برنامه «آسمان شب» دانست. اطلاع‌ رسانی اخبار، وقایع نجومی و خصوصا بیان مفاهیم پیچیده ستاره‌شناسی به زبان ساده، رویکرد ویژه این مجموعه تلویزیونی بوده‌است. طیف مخاطبان آسمان شب دامنه وسیعی از مخاطبان عام و خاص را در بر می‌گیرد که تاکنون در 22 فصل به مخاطبان ارائه شده است.

چرخ

یک برنامه زنده تلویزیونی است که به موضوعات علمی می ‌پردازد. نخستین قسمت از این مجموعه در مهر ماه ۱۳۹۴پخش شد. این برنامه با هدف ترویج علم و اطلاع ‌رسانی رویدادهای علمی جدید ساخته شده است. سری اول و دوم برنامه با همکاری برادر دوقلوی سیاوش، فؤاد ساخته شد.

نسبت طلایی

نسبت طلایی یا ۱.۶۱۸ یک برنامه زنده تلویزیونی گفت‌وگو محور بود که از مهر سال 1392 همزمان با بازگشایی مدارس تهیه و پخش شد. این برنامه با هدف ترویج تفکر علمی، آگاهی بخشیدن، انتقال تجربه ‌ها به مخاطب، اطلاع ‌رسانی و تحلیل اخبار رویدادهای علمی، فناوری، زیست ‌محیطی، اجتماعی، فرهنگی و گردشگری، شروع پخش می شد. این برنامه سعی کرد تا مفاهیم پیچیده‌ علمی را با زبانی ساده و عامه‌ پسند برای مخاطب بیان کند.

راه دانایی ادامه دارد…

تعهد سیاوش صفاریان‌ پور به ترویج دانایی لحظه ای از او جدا نبوده است. صفاریان‌ پور در کنار فعالیت‌ های مستمر خود در زمینه علم و به خصوص ستاره‌ شناسی، برنامه ‌های جدیدی نیز تهیه کرده است: «راه شیری» که در آن دوستداران برنامه آسمان شب را در اینترنت دور هم جمع کرد. صفاریان‌ پور ساخت پادکست ‌هایی چون «میرکت»، «ایستگاه فضایی»، «فلسفه علم»، «جهان شگفت ‌انگیز مغز»، «خداحافظ آفریقا»، «متاورس»، «عصر حجر»، «هاگیر واگیر» و «رختکن بازنده ها» را نیز در کارنامه خود دارد. ساخت فیلم مستند علمی با موضوع مغز با عنوان «کاپیتان من» به تهیه‌کنندگی و روایت «بهرام رادان» و اکران آن در سال ۱۴۰۲، از دیگر آثار او محسوب می‌شود.

منابع

1.  «همشهری «گفت‌وگو با محمدفؤاد صفاریان ‌پور که به‌زودی با برنامه ‌ای جدید سراغ‌ مان می ‌آید.

2. «شبکه آموزش»: موتور جستجو WWW.tv7.ir بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ ژوئیه ۲۰۱۹.

3. عصر ایران. «مجری و تهیه کننده با انتقاد از مدیریت سیما: تلویزیون مدتی‌ است به کما رفته».

4.  خبرآنلاین. «قدم‌ های کارساز برای تغییر جهان».

5.  ایسنا. «سیاوش صفاریان پور: توجه بيش از حد به همگاني كردن نجوم يكي از ضعف ‌هاي فعاليت نجوم آماتوري است».

6.  شبکه ۲ بایگانی‌شده در ۱۷ ژانویه ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine، تیک تاک، گفتگو بدون مجری

7. تبیان، موسسه فرهنگی و اطلاع‌رسانی. «برنامه تلویزیونی راه شیری». سایت مؤسسه فرهنگی و اطلاع‌رسانی تبیان.

8.  تلویزیون دانش فضایی: آخرین شاتل بایگانی‌ شده در ۲۰ سپتامبر ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine، در وبگاه دانش فضایی: ۲۹ تیر ۱۳۹۰

9.  بهرام رادان تهیه‌کننده مستند «کاپیتان من» شد/ سفر به مغز انسان». خبرگزاری مهر

10.  «سفر به مغز انسان با مستند کاپیتان من به روایت بهرام رادان». خبرگزاری موج.

11.  «ماجراجویی تازه بهرام رادان». خبرآنلاین. ۲۰۱۹-۰۷-۱۲.

 

 

حق داریم ایده‌‌های‌مان را درباره کشوری که از آن ماست بیان کنیم، به پایداری بقا و ارتقای آن بیندیشیم، و زندگی بهتری مطالبه کنیم. مکلفیم به فکر ایران باشیم و آن ‌را آباد و آزاد بخواهیم. باید به قضاوت تاریخ درباره خود بیندیشیم و کاری کنیم درخور سرزمین و مردمان تمدنی تاریخی، پیش از آن‌ که ضعف عقلانیت ما را عبرت تاریخ سازد.

«نقل از کانال تلگرامی دغدغه ایران»

پادکست دغدغه ایران

ایران مادر ماست

بسیاری دغدغه رشد و توسعه ایران را در جان و دل می ‌پرورانند. بی ‌شمار کسانی هستند که قلم می‌ زنند، اندیشه ‌ورزی می‌کنند، گام برمی‌ دارند، وارد گود کارآفرینی می شوند، سخنرانی می‌ کنند، پادکست تهیه می‌ کنند، ترانه می ‌سرایند، برنامه‌ های آموزشی تهیه می ‌کنند، علم ‌آموزی را سرلوحه فعالیت ‌ها یشان قرار می ‌دهند، کنشگری می ‌کنند، فعال مدنی هستند، در مجامع بین‌ المللی و جهانی پرچم ایران را بالا می‌ برند، قله‌ های دانش را فتح و به نام ایران ثبت می‌ کنند و… برای اینان، ایران مادر است. این‌ ها همان کسانی هستند که دغدغه توسعه و آبادانی ایران را در سر می‌پرورانند.

دغدغه ‌مندی نام‌آشنا

محمد فاضلی یک دغدغه ‌مند است. فعال و کنشگر اجتماعی که برای ایران می ‌اندیشد و قلم می‌ زند. نام او برای بسیاری از دغدغه ‌مندان توسعه ایران، آشناست. دانش‌آموخته جامعه ‌شناسی است و استاد سابق دانشگاه شهید بهشتی. پیشتر نیز مشاور وزیر نیرو و رئیس سابق مرکز امور اجتماعی منابع آب و انرژی و معاون پژوهشی مرکز بررسی‌ های استراتژیک و مدیر شبکه مطالعات سیاست گذاری عمومی از سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۶ بوده است. پس از سال ۱۳۹۶ او یکی از نامزدهای تصدی مقام ریاست سازمان محیط‌زیست ایران نیز بوده است. در همین سال بود که وی به سمت مشاور برنامه‌ریزی راهبردی و توسعه پایدار وزیر نیرو منصوب شد و از اردیبهشت سال ۱۳۹۷رئیس مرکز امور اجتماعی منابع آب و انرژی شد. حادثه پلاسکو یکی از نقاط عطف دغدغه‌ مندی اوست. در پی این حادثه فاضلی یکی از اعضای هیئت ویژه گزارش ملی بررسی حادثه ساختمان پلاسکو شد.

کنشگری ‌های تحول‌خواهانه

پژوهش‌ های فاضلی بیشتر حول محور جامعه ‌شناسی علم، جامعه ‌شناسی شهری و جامعه‌ شناسی سیاسی می‌ چرخد. او در مقالات و سخنرانی‌ های مختلف به نقد سیاست‌ها در حوزه آموزش عالی، محیط زیست، حقوق شهروندی و توسعه می ‌پردازد.

توسعه ایران

دغدغه ایران درواقع پاسخی به نگرانی‌ های محمد فاضلی در مورد وضعیت ایران. قسمت اول این مجموعه پادکست در مورد «خلقیات ما ایرانیان» است. موضوعاتی که او در این پادکست‌ها در گفت‌وگو با اندیشمندان مطرح کرده بیش از هر چیزی حول محور «توسعه» می ‌چرخد. فاضلی تاکنون موفق شده ۱۲۲ قسمت از آن را رایگان در اختیار علاقمندان قرار دهد. او نوشته‌ های خود را نیز در یک کانال تلگرامی و وبلاگی با نام «دغدغه ایران» منتشر می‌کند و پادکستی هم در کست‌باکس (castbox) با همین نام دارد.[11]

منابع

1. خبرآنلاین ( ۳۰ خرداد 1403) . محمد فاضلی کیست؟ دلیل خشم و عصبانیت او چه بود؟». خبرآنلاین. دریافت‌شده در ۳۰ خرداد ۱۴۰۳.

2. تأسیس «مرکز امور اجتماعی منابع آب و انرژی» در وزارت نیرو/ استفاده از ظرفیت علوم اجتماعی برای پایدارسازی منابع آب و انرژی» پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت نیرو. ۷ مه ۲۰۱۸

3.  روایت محمد فاضلی از نخستین مسئله در محیط زیست ایران! www.mohammaddarvish.com          

4. بحران آب در خاورمیانه، عامل جنگ‌های داخلی آینده و فروپاشی کشورها». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ نوامبر ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۸ اکتبر ۲۰۱۹.

5.  کلانتری چگونه رئیس سازمان محیط زیست شد؟. خبرگزاری مهر. www.mehrnews.com

6. روایت محمد فاضلی از نخستین مسئله در محیط زیست ایران!، محمد درویش. www.mohammaddarvish.com

7. آیا محمد فاضلی درِ جعبۀ پاندورا را می‌گشاید؟، فرهنگ امروز. www.farhangemrooz.com

8. گزارش ملی پلاسکو را منتشر کنید. عصر پرس. ۳ بهمن ۱۳۹۵. www.asrpress.ir

9. هیئت ویژه گزارش ملّی بررسی حادثه ساختمان پلاسکو» تشکیل شد. باشگاه خبرنگاران جوان. ۹ بهمن ۱۳۹۵.

www.yjc.ir

[1]– جهت کسب اطلاعات بیشتر بنگرید به:  www.iranicaonline.org

[2]– والتر هنینگ (Walter Bruno Henning) خاورشناس و ایران‌ شناس آلمانی و انگلیسی، متخصص زبان‌ های باستانی ایرانی و پیشگام در پژوهش های آیین مانی و استاد راهنمای دوره دکترای احسان یارشاطر بود.

[3]– نورا الیزابت مری بویسMary Boyce) ) استاد دانشگاه و پژوهشگر در رشته مطالعات زرتشت و استاد کرسی مطالعات زرتشتی دانشگاه لندن بود.

[4]– این نهاد پیش از انقلاب تاسیس شد.

[5]-Elton L. Daniel

[6]-جهت کسب اطلاعات بیشتر به صفحه جناب دکتر دریایی در دانشگاه کالیفرنیا مراجعه فرمایید:

www.faculty.uci.edu/profile/?facultyId=5432

[7]– تد مخفف (Technology, Entertainment, Design) یک مجموعه همایش جهانی است که بوسیله بنیاد Sapling که سازمانی غیرانتفاعی خصوصی است، با شعار «ایده ‌های شایسته گسترش»، برگزار می‌ شود.

[8]– جهت کسب اطلاعات بیشتر بنگرید به:  www.telsi.co

[9]-Rationality

[10]– Steven Arthur Pinker

[11]– کانال تلگرامی دغدغه ایران  telegram.me/s/fazeli_mohammad

کانال دغدغه ایران در کست باکس WWW.castbox.fm/channel/6325129?country=us